Pek çok kişi düzenli spor yapmak ister ama hep bahaneleri vardır. Spor yapmak istiyorum ama vaktim yok, spor yapmak istiyorum ama spor salonu çok uzak gibi. 38 yaşına girmiş biri olarak söylüyorum ben de yıllarca pek çok bahane ürettim. Büyük bir hevesle spor yapmaya başladığım dönemlerde bile bir yerde motivasyonumu kaybettiğim oldu. Ancak 30 yaşıma girdikten sonra düzenli spor yapmaya başlayabildim. Neden mi?
Çünkü geçte olsa spor yapmanın estetik bir görünümden çok daha fazlası olduğunun farkına vardım. Bu yazımda da sizlerle spor yapmanın gerçek faydalarını paylaşmak istedim. İşte size 8 maddede neden spor yapmalıyız sorusunun cevabı:
1. Spor Yapmak Kalp Damar Sağlığını Korumaya Yardımcı Olur:
Çeşitli bilimsel araştırmalar, düzenli spor yapmanın, sağlığımız ve yaşam kalitemiz üzerine faydaları konusunda yeni bulgular ortaya koymaktadır. Son olarak Amerikan Kalp Vakfı kronik kalp rahatsızlıklarını azaltmak için yetişkinlerin ve orta yaş üzeri insanların yapması gereken egzersiz miktarını gözden geçirerek yeniden yayımlamıştır. Buna göre 18-65 yaş aralığındaki bireylerin, daha sağlıklı bir yaşam için haftada 150 dakika egzersiz yapmaları gerektiği belirtilmektedir.
Belirtilen standart günlük hayatında formunu korumaya çalışan veya daha sağlıklı ve zinde kalarak yaşam kalitesini arttırmayı amaçlayan kişilere yöneliktir. En önemli husus bunu alışkanlık haline getirerek hayatımızın bir parçası olmasını sağlamaktır. Sonuç olarak kalp ve damar sağlığını korumak isteyenler için sloganımız şu: hayat boyu düzenli spor yap!!!
Bu konuda daha fazla bilgi sahibi olmak isterseniz;
Yetişkinlerde Fiziksel Aktivite ile ilgili videoya buradan ulaşabilirsiniz. Ayrıca
Kronik kalp rahatsızlığı ve spor yapmanın faydaları ile ilgili kısa videoya buradan ulaşabilirsiniz.
2. Spor Yapmak Kanser Riskini Azaltır:
Düzenli spor yapmanın pek çok farklı kanser türünü engelleyebileceğini biliyor musunuz?
Spor yapmak özellikle; meme, kalın bağırsak ve rahim kanseri riskini azaltıcı etkiye sahiptir. Düzenli spor aynı zamanda yemek borusu kanseri ile karaciğer, mide, böbrek, mesane kanseri ve lösemi riskini de azaltmaktadır. Amerikan Ulusal Kanser ajansının (NCI) yaptığı son çalışmaya göre düzenli spor yapmanın, kansere yakalanma riskini %20 azalttığını ortaya koymuştur. Kanser tanısı sonrası verilen egzersizlerin, hissedilen ağrıları azaltmada, radyasyon ve kemoterapiye bağlı yan etkilerle baş etmeye, fiziksel işlevi sürdürmeye yardımcı olduğu görülmektedir. Yapılan araştırmaların ortaya koyduğu bir başka çarpıcı gerçek de sigara içen ve aşırı kilolu olan kişilerin düzenli spor yaptıklarında, kansere yakalanma riskinin azalmasıdır. Bu nedenle, düzenli egzersiz yapılması özellikle kanser açısından yüksek riskteki kişilere önerilmektedir.
3. Spor Yapmak Obeziteye Karşı Korur:
Obezite; vücudun aşırı yağlanması olarak ifade edilir. Obezite en büyük sağlık problemlerinden biridir. Aşırı kilo veya obezite kalp damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon ve daha birçok hastalığın riskini arttırır. Son yıllarda görülen obezite oranındaki artışta, beslenme türü kadar fiziksel aktivitedeki azalmanın da büyük rolü olduğu biliniyor.
Günümüzde kilo vermek için birçok yöntem olmasına rağmen, verilen kiloların kontrolü konusunda çoğu insan başarısız oluyor. Yaşın ilerlemesi ile metabolizmanın yavaşlaması ve fiziksel aktivitedeki değişiklikler kişilerin kilo almasını kolaylaştırıyor. Bununla birlikte, düzenli fiziksel aktivitenin sürdürülmesi bunu kontrol altında tutmaya yardımcı olmaktadır.
4. Spor Yapmak Sağlıklı Beslenme Alışkanlığı Kazandırır:
Spor yapmak ve dengeli beslenmek, sağlıklı yaşamın önemli bir parçasıdır. Fiziksel hareketsizlik ve düşük kaliteli diyetler sağlık için önemli risk faktörü oluşturmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından hastalıkların en önemli nedenleri olarak, yüksek tansiyon, yüksek kolestrol, meyve ve sebzelerin yetersiz alınması, fazla kilolu veya obez olmak, fiziksel hareketsizlik ve tütün kullanımı gösterilmiştir. Bu bakımdan, fiziksel aktivite ile beraber dengeli beslenme sağlığın korunmasında ve hastalıkların önlenmesinde önemli bir etkiye sahiptir.
Bireylerin beslenme alışkanlıkları üzerine yapılan bilimsel araştırmalar spor yapan kişilerin beslenme alışkanlıklarının daha sağlıklı olduğunu ortaya koymaktadır. Spor yapmayı alışkanlık haline getiren bireylerin yemek yeme alışkanlıkları da sağlıklı diyetlere doğru evrilmektedir. Özellikle yüksek proteinli gıdalar, süt ürünleri, tahıllar, meyve ve salata tüketim sıklıklarının daha yüksek olduğunu görülmektedir.
5. Spor Yapmak Depresyona Karşı Doğal Bir İlaçtır:
Düzenli spor yapmak, kullanılabilecek en güçlü doğal antidepresanlardan biridir aslında. Kalp hastalıklarının önlenmesinde egzersiz yapmanın yararlı etkileri, kalp ve damar işlevlerini iyileştirmeyle bağlantılı olduğu kadar ruhsal durumu iyileştirmeyle de ilişkilidir. Çeşitli toplum ve klinik çalışmaları, spor yapmanın depresyonu önleyici çok önemli etkileri olduğunu açıkça ortaya koymuştur. Bu çalışmalar yoğun bir şekilde fiziksel faaliyette bulunmanın ve spor yapmanın anksiyete, depresyon gibi hastalıkların belirtilerinin azalmasıyla yakından ilişkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, düzenli spor yapan insanlar egzersiz yapmayanlarla karşılaştırıldığında öz güvenleri daha yüksek olduğu gibi, kendilerini daha iyi ve mutlu hissettikleri belirtilmektedir.
Yapılan sıkı bir antrenman sonrası vücudun salgıladığı endorfin enzimi mutsuzluğun ve gerginliğin azalmasına yardımcı olmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, spor yapmayı 2005 yılında ruh sağlığını koruyucu önlemler arasına almıştır ve her gün düzenli olarak 30 dakika spor yapılmasını önermektedir. Fazla kilolarından, gergin bir ruh halinden, uykusuzluktan, yorgunluktan ve genel bir mutsuzluk halinden şikayetçi olanlara özellikle düzenli spor yapmaları tavsiye edilmektedir.
Depresyona karşı spor yapmanın önemi ile ilgili videoya buradan ulaşabilirsiniz.
6. Kolesterolü Düzenlemeye Yardımcı Olur:
Yüksek kolesterol seviyeleri, göğüs ağrısından kalp krizine, yüksek tansiyondan böbrek yetmezliğine kadar pek çok sağlık sorununu beraberinde getiriyor. Eğer kanda fazla miktarda kolesterol varsa bu kan damarlarında birikir ve kan damarlarının sertleşmesine, daralmasına yol açar.
Yüksek kolesterol yavaş yavaş kan damarlarının damar duvarında birikir. Kolesterol biriken damarda çeşitli sorunlar meydana gelmeye başlar. Bu tarz rahatsızlıklar kısa süreli kolesterol yükselmesi ile değil yıllardan beri süre gelen kolesterol yüksekliğinin bir sonucudur.
Özellikle spor yapmayan ve hareketsiz bir yaşam süren bireylerde kalbi giden damarların tıkanması veya daralması göğüs ağrısına, kalp rahatsızlıklarına ve kalp krizine yol açar. Bu nedenle ameliyata varan tedavilere ihtiyaç duyulabilir.
Kolesterol yüksekliği nedeniyle sorunlar baş gösterdiğinde artık geç kalmış olabilir; bu sebeple kolesterol ile mücadeleye hemen bugün, şimdi başlayın.
Kolesterolü ile mücadele için düzenli beslenmenin yanında en çok üzerinde durulan nokta, düzenli olarak spor yapmaktır. Düzenli yapılan egzersizler HDL kolesterolü (iyi kolesterol) yükseltir, LDL kolesterolü (kötü kolesterol) düşürür. Haftada en az 3, tercihen 5 kez, 30-45 dakika süre ile yürüyüş, koşu, yüzme, bisiklete binme gibi egzersizler yapılmalıdır.
7. Spor Yapmak Akciğerleri Güçlendirir:
Akciğerler günde yaklaşık 25 bin kere temiz havayı alarak oksijenin kan yoluyla organlara dağılmasını ve kirli havanın vücuttan atılmasını sağlar. Akciğerlerimiz sürekli çalışan organlar olmasına rağmen, çoğu zaman tam kapasiteyle çalışmaları mümkün olmuyor. Sigara dumanı ve hava kirliliği, yüzeysel nefes alışverişi ve akciğer egzersizlerinin ihmal edilmesi akciğerlerimizi olumsuz etkileyen ana etmenlerdir.
Bu denli hayati bir organ olan akciğerleri güçlendirmek için için egzersiz yapmak oldukça önemlidir. Spor yapmak, düzenli nefes alışverişini sağlamanın ve akciğer kapasitesini artıracak derin nefesler almanın en etkili yoludur.
2019 yılı sonlarına doğru Çin’in Vuhan şehrinden dünyaya yayılan koronavirüs (Kovid-19) en çok akciğerleri olumsuz etkiliyor. Solunum yolunu güçlendirmek, akciğer kapasitesinin arttırmak bu virüse karşı mücadele için etkili olacaktır.
Uzmanlar tarafından akciğer kapasitesinin artırılması için günlük yaşamda sıkça önerilen solunum egzersizleri ile beraber düzenli spor yapmak Kovid-19 ve benzeri hastalıklara karşı mücadelede ön plana çıkmaktadır.
8. Kas ve Kemikleri güçlendirir:
Düzenli ve sistematik olarak yapılan egzersizin kas hücrelerini geliştirdiği herhalde herkes tarafından bilinmektedir. Ancak spor yapmanın kemiklere etkisi pek bilinen bir konu değildir. Kemikler size cansız gibi gelebilir ancak onlarda vücudumuzun bir parçası olarak yaşayan dokulardır. Yaş, beslenme, yaşam tarzı (örneğin sigara içmek) vücudunuzdaki kemik miktarını yavaşça azaltabilir. Kemikler daha kırılgan hale gelebilir. Özellikle masa başı işlerde çalışan kadınlarda kemik erimesi, kas-iskelet sistemi ağrıları, duruş bozuklukları gibi pek çok olumsuz durum ortaya çıkabiliyor. Kemik Sağlığı için genç yaşlarda sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve spor yapmanın önemi büyüktür. Kemik erimesi yani osteoporozu önlemenin en akıllıca yolu kemik erimesi başlamadan önce düzenli egzersiz yapmaktan geçer. Düzenli yapılan spor kemik hücrelerinin çoğalmasına neden olmaktadır.
Spor yapmak kas gelişimi için idealdir ancak doğru ve bilinçli yapıldığında. Yoksa tam tersi kas kaybına bile uğrayabilirsiniz. Kas gelişimi için, ağırlık antrenmanlarında ana kas gruplarını her hafta bir kez çalıştırmalısınız. Ayrıca antrenmanları aksatmamalı ve sporu düzenli hale getirmelisiniz.
Hemen Bugün Başlayın:
Motivasyonunuz ne olursa olsun ister kilo vermek, ister kas kazanmak ya da sadece aktif olmak – fiziksel bir aktiviteye henüz başlamadıysanız, şimdi başlamanın tam zamanı. Çünkü spor yapmak sadece estetik bir görünüm ile ilgili değildir. Spor vücudunuzun işlevlerini düzgün bir şekilde yerine getiremesine yardımcı olur ve hastalıklardan uzak kalarak yaşam kalitenizi artırır. Özellikle ilerleyen yaşlarda kronik sağlık sorunları ile uğraşmak istemiyorsanız hemen bu gün kendinize bir iyilik yapın ve hareketli bir yaşama ilk adımınız atın. Ben nereden başlayacağım, öncelikle nasıl spor yapmalıyım, fitness hakkında bilgim yok diyorsanız yeni başlayanlar için fitness rehberi yazımızı mutlaka okuyun.
Not: Spor yapmak konusunda çok çeşitli kaynaklar mevcut olmakla birlikte İngilizce bilenler için Advanced Fitness Assesment and Exercise Prescription adlı kitabı tavsiye ederim.
Kaynaklar:
https://ijbnpa.biomedcentral.com/articles/10.1186/1479-5868-7-40
Advanced Fitness Assessment and Exercise Prescription 8th Edition ,by Ann Gibson (Author), Dale Wagner (Author), Vivian Heyward (Author), September 2018.
Systematic review of the health benefits of physical activity and fitness in school-aged children and youth, Ian Janssen and Allana G LeBlanc, international Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity11 Mayıs 2010
Düzenli Egzersiz Yapan Bireylerin Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi ,Nurten DİNÇ, Mehmet Hilmi GÖKMEN, Esin ERGİN, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi Adnan Menderes Üniversitesi, BESYO, AYDIN.
Share this content:
